..... قرآن میگوید: همین که خوف دارید که زن و شوهر با هم درگیر شوند و «وَ إِنْ خِفْتُمْ» نمیگوید: «و ان وقع» این را پیشگیری میگویند. اگر نگران هستید، «وَ إِنْ خِفْتُمْ شِقاقَ بَیْنِهِما» فوری بلند شوید قیام کنید، «فَابْعَثُوا حَکَماً مِنْ أَهْلِهِ وَ حَکَماً مِنْ أَهْلِها» (نساء/35) زن و شوهر یک گفتگوهایی دارند که آدم نگران این گفتگوها به شقاق برسد. یعنی دو تکه شوند. میگوید: فوری پیشگیری کنید، قبل از اینکه به دادگاه برسد. یک شاهد از فامیل مرد، یک شاهد از فامیل زن بیایند بنشینند کدخدا منشی حل کنند. آنوقت فایدهاش چیه؟ دادگاه خانوادگی، کدخدا منشی، 1- سرعت درونش است. دولت وقتی دادگاه خانواده میرود، میبینی باید چند ماه بدوی. دقت دارد. چون فامیل، فامیل را میشناسند. قاضی که حالات دختر و پسر را نمیداند. عروس و داماد، زن و شوهر را نمیداند. سرعت دارد، دقت دارد. هزینه ندارد. الآن تلفن میکنیم شب میآیند، فردا میآیند. سرعت دارد. دقت دارد. خرج دارد.
آبروریزی نیست، کسی نمیفهمد. وقتی زن و شوهر با هم دعوایشان است میروند دادگاه، قاضی و منشی و تلفنچی و همه میفهمند. سرعت، دقت، بدون آبروریزی، بدون خرجی. تازه با سوز است. غذایی که رستوران بپزد، که سوز نیست. او میپزد که جیبت را بگیرد. نوکر جیب تو است. ولی غذایی که مادر برای بچه میپزد، خیلی مهم است. روی سوز است.
من یک روز به آیت الله العظمی گلپایگانی، خدا رحمتش کند. گفتم: تمام طلبههای مدرسهی شما بعد از انقلاب مفید بودند. آخوند بیفایده در مدرسهی شما نبود. فلانی، فلانی، فلانی اسم بردم. گفتم: همهی اینها طلبهی مدرسهی شما هستند. به ایشان که اینها را گفتم، مثلاً آقای همین رئیس جمهورمان، آقای دکتر روحانی، امام جمعهی اصفهان. آقای اختری، آقای ری شهری، آقای محمدی گلپایگانی، آقای دری نجف آبادی، گفتم: سی، چهل طلبه در این مدرسه بودند، همه اینها بعد از انقلاب مفید بودند، بعضیهایشان هم امام جمعه شدند، نویسنده شدند. بعضیهایشان مجتهد شدند. ایشان میدانید چه گفت؟ خدا رحمتش کند. گفت: وقتی من کمک به طلبه میکنم، عین مادری که به بچهاش شیر میدهد. روی عشق این کار را میکنم. عشق خیلی مهم است.
یک کنگرهی بینالمللی پزشکی بود، از جای دیگر هم آمده بودند، بنده هم دعوت کردند، برای اینکه طب را از نظر قرآن و روایت، آیاتش را بخوانم. ما نشسته بودیم که نوبت ما شود. یک پزشکی داشت مقاله میخواند، گفت: یک پژوهش و تحقیقی کردند اگر یکی غذا میخورد، با عشق غذا بخورد، با اشتها نگاهش کنی، شما هم گرسنهات میشود. اما اگر کسی اشتها ندارد، فیلم بازی میکند غذا میخورد، شما نگاهش میکنی، گرسنهات نمیشود. یعنی اشتهای درونی اثر میگذارد.
آن خانوادهای که با هم قهر هستند، از فامیل میآیند، آن فامیل دلشان به حال این عروس و داماد میسوزد. این سوز درونی کار خودش را میکند. ولی زن و شوهر از یک شهر، قاضی از یک شهر دیگر. این سوز ندارد. چون سوز ندارد، اثر هم ندارد.
برای پیشگیری از اختلافات خانوادگی، کدخدا منشی قصه را حل کنید. برای پیشگیری از یک سری از گناهان را باید از جلو گرفت. یعنی مثلاً خلوت با اجنبیه. وقتی خلوت با اجنبیه هست، قرآن راجع به شیطان میگوید: گام به گام جلو میآید. اول نگاهش میکنیم، بعد شوخی میکنی، دست میدهی، بعد همینطور یک ذره یک ذره، تا شما را به جایی ببرد که خودش میخواهد. و لذا گفته: «خُطُوات»، «خطوه» یعنی گام. «خُطُواتِ الشَّیْطان» (بقره/168) یعنی شیطان گام به گام، ساعت اول نمیگوید: از خواب بلند شدی، برو هروئینی شو. اول میگوید: حالا یک سیگار طوری نیست. بعد میگوید: یک بست هم طوری نیست. آدم با یک بست معتاد نمیشود. یک ذره یک ذره، گام به گام! خلوت با اجنبیه گیر دارد. زن نامحرم است، نمیتوانی در خانه نماز بخوانی. در بسته باشد، نمیشود. باید در باز باشد. پیشگیری است......
..... اگر این زن و شوهرها یک خرده همدیگر را تحمل کنند، نصف این پروندههای دادگستری حل میشود. آقا این حالا یک فحش داد. قورتش بده! نه! حالا که گفت: فلانی، بگویم: من نفهم هستم؟ بابات نفهم است. ننهات نفهم است. جد و آبادت نفهم است. همه کس و کارت نفهم است. او بلند میشود لگد میزند، او هم بلند میشود شیشه میشکند. میگوییم بابا یک مرتبه گفت: نفهم، قورتش بده! از پیغمبر یاد بگیرید. به پیغمبر گفتند: خل هستی. «إِنَّا لَنَراکَ فی سَفاهَة» (اعراف/66) تو سفیه هستی. فرمود: «لَیْسَ بىِ سَفَاهَةٌ» (اعراف/67) نه من خل نیستم. به پیغمبر گفتند: «إِنَّا لَنَراکَ فی ضَلالٍ مُبینٍ» (اعراف/60) تو منحرف هستی. فرمود: «لَیْسَ بىِ ضَلَالَة» (اعراف/61) نه من منحرف نیستم. یک خرده تحمل کنیم. آخر به خاطر یک خرده تحمل نکردن، حالا که چنین شد پس... کشتی میگیریم. انوقت قوهی قضاییه باید چه پولی خرج کند. پلیس، نیروی انتظامی، زندان، دادگاه، پرونده، آنوقت پول این را باید دولت بدهد، دولت هم مالیات میگیرد. دودش در چشم خودمان میرود.
---------------------------------------------------------
استاد قرائتی